1 + 1 = 3

Er schijnen in Nederland een miljoen mensen te zijn die schrijven. Eenderde van hen koestert naar verluidt ambities om zijn of haar werk ook daadwerkelijk aan de man te brengen. Bij diverse uitgeverijen heb ik de stapels manuscripten zien liggen die er wekelijks binnen komen. Netto is het enige effect dat postbodes rugklachten oplopen. Zo werkt het dus niet. Er worden hoe dan ook al teveel schrijvers uitgegeven, terwijl de doelgroep alleen maar slinkt. Laten we wel wezen, literatuur is een fossiele bezigheid. Tijdens de paar lezingen die ik heb mogen geven, zat er nooit een Carisse van Houten-achtig jong ding in de zaal dat me met grote, verliefde ogen aankeek, terwijl het me daar verdorie van meet af aan om te doen is! Ik leek eerder verdwaald in een geriatrische inrichting. Over oud gesproken, Harry Mulisch verkoopt van een nieuw boek misschien 300.000 exemplaren, max. Dan komen er een stuk of veertig schrijvers die een aardige boterham aan de verkoop van hun boeken overhouden. Daar weer onder begint het sappelen, voor duizenden auteurs.
De markt is klein, de doelgroep vergrijst en het aanbod is te groot. Maar er kleeft nog een groter bezwaar aan de manier waarop literaire woorden momenteel hun weg naar u vinden: het gaat er alles behalve democratisch aan toe. Je moet geluk hebben, met name het geluk om de juiste mensen te kennen, wil je überhaupt uitgegeven worden. Je hebt nog meer geluk nodig, met name een uitgeverij die geld in je steekt en boekhandels die je op stapeltjes leggen, om door te breken als auteur. Wat ik bedoel: verkoopcijfers zeggen niets over kwaliteit. In het huidige systeem beslist een heel klein groepje mensen wat hot is en wat niet. Vele meesterwerken lijden daardoor een stoffig bestaan en kijken u met de rug aan, vanuit hun anonieme plaats in de kasten van de boekhandels.
Bazuingeschal, hoerageroep. Toen was er Internet. In plaats van postbodes te overbelasten zetten al die 333.333 schrijvers hun werk gewoon op een website. Of ze slaan er de handen ineen. Het gebeurt nu al. Kijk maar op www.schrijversopelkaar.nl. Vervolgens bepalen de principes van de vrije markt wie er succesvol is. De beste schrijver trekt de meeste traffic en kan hogere advertentietarieven bedingen. Wel zo transparant en vooral, eerlijk. Wilt u een boek bestellen, dan klikt u op een speciale button en wordt er één on demand geprint. Kaftje erom, nietje erdoor, klaar. Desgewenst krijgt u er nog een handtekening in ook.
Toekomstmuziek? Er staat een poll op deze web site. Tot nu toe denkt de meerderheid dat de traditionele literaire uitgeverijen een rol zullen blijven spelen ondanks de mogelijkheden van Internet om literatuur eindelijk weer eens nieuw leven in te blazen. Ik ben benieuwd of de stemming nu omslaat.