Pro Juventute

Paasvakantie. Acht jaar oud ben ik en ik logeer bij mijn oma. Tussen de middag moeten de gordijnen dicht, want dan doet ze altijd een dutje. In het schemerduister wacht ik tot ze wakker wordt.

Het is stil, op het tikken van een pendule op de schoorsteenmantel na. Thuis hebben we er ook één, maar die hoor ik nooit.
‘Oma,’ heb ik net nog gevraagd, ‘waarom maakt jouw klok zo’n lawaai?’
‘Omdat oude mensen zo weten dat de tijd snel gaat,’ antwoordde ze.
Mijn oma liegt. De tijd gaat hier juist langzamer, hoe ik de wijzers van de klok ook vooruit probeer te kijken.

Eindeloos voel ik met mijn vingers over de huid van de opgezette schildpad. Het voelt als leer, maar de gedachte dat het geleefd heeft, doet me soms rillen. Intussen laat ik mijn blik door de kamer dwalen. Ik kom hier al sinds mijn geboorte. Zelfs met de ogen dicht kan ik alles zo voor me zien: de buste van een Javaanse tempeldienares, de foto van Nice, met auto’s als doosjes op wielen en in het zwart geklede mensen die langs de vreemd blauwe zee wandelen. De zon schijnt, toch dragen de vrouwen hoedjes en kleine parapluutjes. ‘Proménade des Anglais,’ staat er in sierlijke letters onder, ‘juillet 1927’. Daarnaast hangt een schilderij van een winters bos met een pad, waarvan ik nog nooit het einde heb kunnen ontdekken.

Alles staat hier stil behalve de klok en de kalender. Ieder jaar krijgt mijn oma hem van Sinterklaas. Ik sluip er op kousenvoeten naartoe.

‘Pro Joventute,’ staat erop. Geen idee wat dat betekent, maar op de foto’s staan vorsten. Ze dragen deftige kleren en hebben heel veel juwelen aan. Die van februari ken ik, dat is onze kroonprinses. Beatrix heet ze. Op de radio gaat het heel vaak over haar, want ze wordt bijna moeder. In de bus, op weg naar Ede, waar mijn oma woont, ging het over bijna niets anders. Werd het een jongetje of een meisje? Ik bestudeer de lach van Beatrix, blader dan langs die van de andere vorsten. Vreemd, denk ik, ze zijn zo anders dan de prinsen en prinsessen die ik uit sprookjes ken, want ze lachen allen hetzelfde, alsof ze moeten, alsof ze het niet menen, alsof het ergens pijn doet. Zitten ze gevangen?

Werd mijn oma maar wakker. Dan kon ik het haar vragen.