Mevrouw Esders

Aan dingen die moeten heb ik altijd al een broertje dood gehad. Vijftien was ik en ik moest een werkstuk over Saoedi-Arabië schrijven. Dat bleef ik echter maar uitstellen. Zo werd ik door mijn vader opgesloten op zolder en mocht ik er pas weer af komen als het werkstuk af was.

Op zolder was er niets te beleven. Dat werkstuk kwam dus af. Daar werd ik zo overmoedig van dat ik er een dankwoord aan toevoegde. Ik bedankte zo ongeveer iedereen die er te bedanken viel, van vader Abraham tot en met Zeus. Speciale dank was ik Billeke van Zwammelrooij verschuldigd en tal van andere dames die me zogenaamd van het werk hadden gehouden. ‘Mevrouw Esders’, schreef ik tot slot, ‘onze klassenlerares, tevens docent aardrijkskunde en daarmee in strikte zin de opdrachtgeefster van dit werkstuk, behoort als ongetrouwde zuurpruim op middelbare leeftijd duidelijk niet tot de categorie van vrouwen die in staat moet worden geacht een man in fysieke zin af te leiden. Toch ben ik, wat zeg ik, is de wereld haar erkentelijkheid verschuldigd. Zij immers is er, ondanks de vele lagen make-up waarmee zij het verstrijken van de tijd vergeefs tracht tegen te houden, verantwoordelijk voor dat het meesterwerk dat mijn werkstuk is, geboren kon worden.’

Het toeval wil dat ik dat jaar klassenvertegenwoordiger was en daar maakte ik op gepaste wijze een potje van. Het klassenboek stond vol met vunzige grappen en tekeningen over leraren. Soms schreef ik gewoon een verhaaltje op de pagina’s, waar eigenlijk de absenties genoteerd dienden te worden. Over een andere wereld, waar er geen school bestond.
Woest was mevrouw Esders, toen ze het klassenboek eens onder ogen kreeg.
‘Jij als klassenvertegenwoordiger,’ beet ze me toe, ‘hebt een plicht!’
Fragmenten van haar speeksel belandden op mijn wangen.
‘Dat mens spuugt me in het gezicht,’ riep ik uit, ‘hé, dat rijmt!’
Om me heen lag de klas dubbel van het lachen.

Met andere woorden, dat dankwoord was geen goed idee. Mevrouw Esders besloot het integraal voor te lezen. Mijn klasgenoten schaterden het uit en ik voelde me zo ongemakkelijk dat ik het liefst ter plekke in de aardbodem verzonken was.

Nu, pakweg 33 jaar later, zie ik pas echt in wat mevrouw Esders toen aan het doen was. Ik had haar met mijn puberale gedrag tot op het bot beledigd, als vrouw vooral, maar in tegenstelling tot wat ik al die tijd gedacht heb, was ze niet op wraak uit. Ze wilde me helemaal niet belachelijk maken, ze gaf mijn woorden juist de ruimte.
Alsnog bedankt, mevrouw Esders, ditmaal oprecht.